بهترین رژیم غذایی برای لاغری در طب سنتی

راهنمای جامع بهترین رژیم غذایی برای لاغری در طب سنتی

لاغری اصولی و ماندگار دغدغه‌ی بسیاری از زنان و مردان امروزی است، به‌ویژه کسانی که به تغذیه سالم، سبک زندگی طبیعی و درمان‌های غیرشیمیایی علاقه دارند. در این میان، طب سنتی ایرانی با سابقه‌ای هزار ساله، نگاه ویژه‌ای به تناسب اندام و رژیم غذایی لاغری دارد؛ اما این نگاه کاملاً متفاوت از رژیم‌های رایجی است که امروز در شبکه‌های اجتماعی یا سایت‌های زرد تبلیغ می‌شود.
در این مقاله به بررسی بهترین رژیم غذایی برای لاغری در طب سنتی می‌پردازیم. همچنین اصولی را بیان می‌کنیم که یک رژیم غذایی را تبدیل به رژیمی متعادل، پایدار و موثر برای کاهش وزن می‌کند.

۱. چرا طب سنتی رژیم تک‌بعدی را رد می‌کند؟

از دیدگاه متخصصان برجسته طب سنتی نظیر دکتر حسین روازاده و دکتر خیراندیش، رژیم غذایی باید بر پایه‌ی شناخت دقیق مزاج هر فرد باشد. در طب سنتی، انسان‌ها دارای یکی از مزاج‌های اصلی هستند: گرم و خشک، گرم و تر، سرد و خشک، سرد و تر.

به گفته‌ی دکتر روازاده:

«رژیمی که برای یک فرد مفید است، ممکن است برای دیگری مضر باشد؛ چرا که مزاج‌ها متفاوتند.»

همین طور دکتر کرد افشار معتقدند:

«رژیم‌های تک‌خوری مثل فقط تخم‌مرغ یا فقط میوه، تعادل بدن را به هم می‌زنند. بدن برای سوخت‌وساز به تنوع نیاز دارد. در طب سنتی تاکید بر تنوع غذایی در کنار رعایت طبع فرد است.»

بنابراین نسخه‌های عمومی مانند رژیم لاغری با حذف نان و برنج یا رژیم لاغری تک وعده‌ای اگر بدون تشخیص مزاج انجام شود، ممکن است سبب ضعف سیستم گوارش، افسردگی یا حتی افزایش وزن بیشتر در بلندمدت شود.

۲. ۵ ویژگی مهم یک رژیم غذایی خوب برای لاغری در طب سنتی

در ادامه به مهم‌ترین ویژگی‌هایی که از نگاه متخصصان طب سنتی، یک رژیم غذایی متعادل برای کاهش وزن باید داشته باشد، اشاره می‌کنیم:

۱. متناسب با مزاج باشد

رژیم غذایی لاغری باید حتماً با توجه به مزاج شخصی تنظیم شود. مثلاً فرد با مزاج سرد نباید به طور کامل نان و برنج را حذف کند، چون ممکن است دچار سردی معده شود. به همین دلیل رژیم هایی مثل انواع رژیم کتوژنیک و فستینگ که عمومی هستند حتی شاید در کوتاه مدت موثر واقع شوند اما در دراز مدت تعادل بدن را بر هم زده و باعث صدمات جبران ناپذیر می شوند.

دکتر کرد افشار: « هیچ رژیم لاغری اصولی‌ای بدون تعیین مزاج فرد قابل تجویز نیست. کاهش وزن واقعی، با اصلاح مزاج آغاز می‌شود»

۲. باعث ضعف و تحلیل قوای بدن نشود

بر خلاف رژیم‌های افراطی مانند رژیم لاغری تک خوری یا رژیم لاغری تک وعده‌ای، در طب سنتی رژیم باید تقویت‌کننده باشد. مثلاً مصرف حبوبات پخته مثل عدس و نخود به عنوان منبع پروتئین گیاهی توصیه می‌شود.

۳. شامل غذاهای طبیعی و ساده باشد

در طب سنتی، غذاهای ساده، طبیعی و با حداقل فراوری ارجحیت دارند. بنابراین رژیم لاغری با آجیل، تخم مرغ، میوه‌ها و حبوبات پخته بسیار توصیه می‌شود.

۴. آرامش‌بخش و سبک باشد

به گفته‌ی دکتر خیراندیش، بسیاری از چاقی‌ها ناشی از تجمع سودا و صفرا در بدن است. بنابراین باید از غذاهایی استفاده شود که طبیعت آرام و متعادل دارند.

۵. همراه با تدابیر اصلاح سبک زندگی باشد

خواب منظم، ورزش سبک (مانند پیاده‌روی و ماساژ با روغن زیتون) و دوری از استرس همگی در موفقیت یک رژیم نقش کلیدی دارند.

۳. ۶ ماده غذایی مفید در رژیم لاغری از نگاه طب سنتی

۱. حبوبات پخته (عدس، نخود، ماش)

حبوبات پخته با کمک به پاکسازی دستگاه گوارش و تأمین پروتئین، باعث احساس سیری و سوخت و ساز بهتر می‌شوند.

دکتر کرد افشار: «حبوبات پخته مثل نخود و عدس، اگر با زیره و آویشن مصرف شوند، هم سیرکننده‌اند، هم چربی‌سوز و هم از دیدگاه طب سنتی، بلغم‌زدا هستند.»

۲. تخم‌مرغ

رژیم لاغری با تخم مرغ یکی از روش‌های مورد تایید طب سنتی است، به‌ویژه اگر تخم‌مرغ نیم‌برشت مصرف شود. البته باید مزاج فرد بررسی شود.

۳. میوه‌ها

پاسخ به این پرسش که چه میوه‌هایی برای رژیم لاغری خوب است بستگی به مزاج دارد. برای اکثر افراد، انار، سیب، پرتقال، آلبالو و زردآلو خشک‌شده توصیه می‌شود.

۴. سبزیجات برگ‌دار

مثل گشنیز، جعفری، کاهو، ریحان، و کلم. این سبزیجات سرشار از فیبر و خنک‌کننده هستند و برای کاهش وزن مناسب‌اند.

۵. مغزها و دانه‌ها

رژیم لاغری با آجیل نیز ممکن است برای برخی افراد (به‌ویژه با مزاج سرد و لاغر) مناسب باشد. اما باید در مقدار کنترل شده و به‌صورت خام مصرف شوند.

۶. لبنیات گرم‌مزاج

مثلاً دوغ نعناع، ماست موسیر و شیر بادام. لبنیات خنک برای بسیاری از مزاج‌ها مضر است و باید با مصلح مصرف شود.

۴. انواع رژیم غذایی در طب سنتی: مقایسه و بررسی

در این بخش، چند نمونه از انواع رژیم غذایی متداول که در شبکه‌های اجتماعی رایج هستند را با نگاه طب سنتی بررسی می‌کنیم:

1- دکتر کرد افشار: « یکی از خطاهای رایج در رژیم‌های غربی حذف کامل کربوهیدرات‌هاست؛ در طب سنتی ما به جای حذف، به اصلاح جایگزینی تاکید داریم. نان صنعتی و برنج سفید باید جای خود را به نان سبوس‌دار و برنج قهوه‌ای بدهند.»
2- دکتر کرد افشار:« رژیم‌های تک‌خوری مثل فقط تخم‌مرغ یا فقط میوه، تعادل بدن را به هم می‌زنند. بدن برای سوخت‌وساز به تنوع نیاز دارد. در طب سنتی تاکید بر تنوع غذایی در کنار رعایت طبع فرد است.»

۵. نظر دکتر روازاده درباره بهترین رژیم لاغری

دکتر حسین روازاده تأکید می‌کند که هیچ رژیم لاغری‌ای نباید موجب ضعف معده، خشکی بدن و سردی مزاج شود. به گفته‌ی او:

«لاغری مطلوب آن است که با حفظ توان بدنی، شفافیت پوست، نشاط روان و سلامت معده همراه باشد.»

۶. نظر دکتر خیراندیش درباره اصول تغذیه‌ای لاغری

در سخنرانی‌های خود بارها تاکید کرده که چاقی مزمن معمولاً ناشی از سردی، غلظت خون و کاهش متابولیسم طبیعی بدن است. او تاکید دارد که اصلاح تغذیه، اصلاح مزاج، افزایش تحرک ملایم و دوری از افکار منفی، پایه‌های لاغری واقعی‌اند.

نتیجه‌گیری

اگرچه تبلیغات زیادی پیرامون برنامه‌های رژیم لاغری رایگان یا دانلود برنامه رژیم لاغری رایگان PDF وجود دارد، اما در نگاه طب سنتی، رژیم غذایی باید کاملاً شخصی‌سازی شده، مزاج‌محور و اصولی باشد.
اگر به دنبال یک رژیم غذایی استاندارد، ارزان و آسان هستید که واقعاً جواب دهد، توصیه می‌شود ابتدا با یک متخصص طب سنتی مشورت کنید. چون تنها از طریق شناخت مزاج، وضعیت گوارش و خلق‌وخوی شما می‌توان یک نسخه‌ی موثر تنظیم کرد.