علائم و علت استرس و اضطراب شدید چیست؟

استرس چیست؟

استرس به معنای فشار و در اصطلاح به معنای فشار روانی است. در واقع استرس احساس یک تنش درونی است که توسط یک عامل فشار بیرونی یا درونی ایجاد می شود. این عارضه می تواند ناشی از هر واقعه یا فکری شود که موجب بروز ناامیدی و عصبانیت می شود.

هرگاه فشاری بر شخصی وارد شود،واکنشی در او ایجاد می گردد که میتواند علائم جسمی،روانی یا اجتماعی داشته باشد . به این واکنش غیراختصاصی استرس می گویند.

دربسیاری از موارد استرس ها مفید و باعث افزایش کارایی جسم و روان و و درنتیجه باعث هشیارانه تر عمل کردن و دستیابی به پاسخ سوالات یا رسیدن به اهداف می شود. که به این استرس خوشایند یا مثبت می گویند. مانند زمانی که به شما کمک می کند تا از خطر جلوگیری کنید. بدن شما با ترشح هورمون به استرس واکنش نشان می دهد. این هورمون ها سبب افزایش هوشیاری مغز شما می شوند و همچنین موجب تنش عضلات و افزایش نبض می شوند. در کوتاه مدت ، این واکنش ها خوب هستند زیرا می توانند به شما کمک کنند تا شرایط ایجاد کننده استرس را کنترل کنید. این روش بدن شما برای محافظت از خود است .

ولی میزان بالای استرس عواقب متعددی از جمله کاهش کارایی، تنش درونی، غمگینی، اضطراب، افسردگی، اختلالات جسمی-روانی، اختلالات خواب، فراموشی و کاهش مقاومت بدن و ابتلا به عفونتهای مکرر، سردرد و… منجر به استرس ناخوشایند یا منفی می شود.

انواع استرس:

استرس حاد:

این استرس کوتاه مدت است که به سرعت از بین می رود. وقتی روی ترمز می کوبید ، با شریک زندگی خود دعوا می کنید یا در یک شیب تند اسکی می کنید ، این احساس را دارید. این به شما کمک می کند تا موقعیت های خطرناک را مدیریت کنید. همچنین هنگامی که کار جدید یا هیجان انگیزی انجام می دهید اتفاق می افتد. همه افراد در یک زمان استرس حاد دارند.

استرس مزمن:

استرسی است که برای مدت زمان طولانی تری ادامه دارد. در صورت داشتن مشکلات مالی ، ازدواج ناموفق یا مشکل در کار ممکن است دچار استرس مزمن شوید. هر نوع استرسی که هفته ها یا ماه ها ادامه داشته باشد ، استرس مزمن است و در صورتی که راهی برای کنترل استرس پیدا نکنید ، ممکن است منجر به مشکلات اساسی در وضعیت سلامت روحی و حتی جسمی شما شود.

علائم استرس:

استرس می تواند انواع مختلفی از علائم جسمی و عاطفی را ایجاد کند. بعضی اوقات ، ممکن است متوجه نشوید که این علائم ناشی از استرس است.

• اسهال یا یبوست
• درد مزمن
• سردرد
• کمبود انرژی
• اختلال تمرکز
• مشکلات جنسی
• سفتی گردن
• خستگی
• اختلال خواب
• مشکلات گوارشی
• کاهش یا افزایش اشتها
• کاهش یا افزایش وزن

عوارض استرس:

اغلب عوارض استرس زمانی که بصورت مزمن درآید دیده می شوند که رایج ترین آن ها عبارتند از :

• فشار خون بالا
• بیماری های قلبی
• سکته مغزی
• دیابت
• چاقی
• افسردگی یا اضطراب
• مشکلات پوستی ، مانند آکنه یا اگزما
• اختلالات قاعدگی

اضطراب پاسخ طبیعی بدن به استرس است. این یک احساس ترس یا ترس از آنچه در آینده خواهد آمد است، روز اول مدرسه ، رفتن به مصاحبه شغلی یا سخنرانی ممکن است باعث شود بیشتر افراد احساس ترس کند و ریسک بروز این حالت عصبی را افزایش دهد. محققان از علت دقیق اضطراب اطمینان ندارند. اما ، به احتمال زیاد ترکیبی از عوامل نقش دارند. اینها شامل عوامل ژنتیکی و محیطی و همچنین شیمی مغز است.

علاوه بر این ، محققان بر این باورند که ممکن است مناطقی از مغز که مسئول کنترل ترس هستند تحت تأثیر قرار بگیرند.

علائم اضطراب شما ممکن است کاملاً با علائم دیگری متفاوت باشد. به همین دلیل شناختن همه راه هایی که این حالت روحی می تواند خود را نشان دهد مهم است.

• افزایش ضربان قلب
• تنفس سریع و پی در پی
• بی قراری
• مشکل در تمرکز
• مشکل خوابیدن

اختلالات اضطرابی:

احساس اضطراب در بعضی موارد امری طبیعی است مانند: انتقال به مکان جدید ، شروع کار جدید یا شرکت در امتحان . این حالت در شرایط معمولی احساسی است که می آید و می رود ، اما در زندگی روزمره تداخلی ایجاد نمی کند.

در مورد اختلال اضطرابی ، احساس ترس ممکن است همیشه با شما باشد. شدید و گاهی اوقات ناتوان کننده است.

این نوع اضطراب ممکن است باعث شود دیگر از کارهایی که لذت می برید دست بکشید. در موارد شدید ، ممکن است مانع از ورود به آسانسور ، عبور از خیابان یا حتی خارج شدن از منزل شوید. در صورت عدم درمان ، اضطراب بدتر می شود.

انواع اختلال اضطرابی:

• اختلال هراس: تجربه حملات وحشت مکرر در زمان های غیرمنتظره. یک فرد مبتلا به اختلال وحشت ممکن است از ترس حمله وحشت بعدی زندگی کند.
• فوبیا: ترس بیش از حد از یک شی ، موقعیت یا فعالیت خاص
• اختلال اضطراب اجتماعی: ترس شدید از قضاوت توسط دیگران در موقعیت های اجتماعی
• وسواس: افکار غیر منطقی مکرر که شما را به انجام رفتارهای خاص و مکرر سوق می دهد
• اختلال اضطراب جدایی: ترس از دوری از خانه یا عزیزان
• اختلال اضطراب بیماری: اضطراب در مورد سلامتی
• اختلال استرس پس از سانحه : اضطراب به دنبال یک واقعه آسیب زا

حمله اضطرابی احساسی از دلهره ، نگرانی ، پریشانی یا ترس است. برای بسیاری از افراد ، حمله اضطراب به آرامی ایجاد می شود. با نزدیک شدن به یک واقعه استرس زا ممکن است بدتر شود.

حملات اضطرابی می تواند بسیار متفاوت باشد و علائم ممکن است در افراد متفاوت باشد. به این دلیل که بسیاری از علائم اضطراب برای همه اتفاق نمی افتد و آنها می توانند با گذشت زمان تغییر کنند.

علائم حمله اضطرابی:

• احساس ضعف یا سرگیجه
• تنگی نفس
• خشکی دهان
• تعریق
• لرز یا گرگرفتگی
• دلهره و نگرانی
• بی قراری
• پریشانی
• ترس
• بی حسی یا سوزن سوزن شدن اندام ها

اختلال اضطراب فراگیر:

نشانه اصلی اختلال اضطراب فراگیر ، اضطراب بیش از حد و اغراق شده و نگرانی در مورد حوادث روزمره زندگی است بدون آنکه دلیل روشن و منطقی برای این نگرانی ها وجود داشته باشد.

افرادی که علائم اختلال اضطراب فراگیر را دارند معمولا همیشه منتظر رخ دادن فاجعه ای هستند

و نمی توانند از نگرانی خود درباره مسایلی مثل سلامتی، پول، خانواده، کار یا مدرسه جلوگیری کنند.

میزان نگرانی این افراد معمولا غیر واقعی و یا نامتناسب با آن موقعیت است

و شدت اضطراب آنها آنقدر زیاد است که در عملکرد روزانه، از جمله کار، مدرسه، فعالیت های اجتماعی و روابط آنها اختلال ایجاد می کند.

علت دقیق اختلال اضطراب فراگیر کاملاً شناخته شده نیست، اما به نظر می رسد عواملی از جمله ژنتیک، فعل و انفعالات شیمیایی مغز و فشارهای محیطی در شکل گیری آن نقش داشته باشند.

اختلال اضطراب اجتماعی:

اضطراب اجتماعی، که در گذشته فوبیای اجتماعی نامیده می‌شد، نوعی اختلال اضطراب است که فرد مبتلا به آن در موقعیت های اجتماعی روزمره دچار اضطراب و خودآگاهی شدید می شود.

افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی به صورت شدید، مداوم و مزمن از اینکه مورد نگاه و قضاوت دیگران قرار بگیرند و به خاطر رفتار خود تحقیر یا شرم‌زده شوند، می ترسند. ممکن است این ترس آن قدر شدید باشد که کار، درس یا سایر فعالیت های فرد را مختل سازد. با اینکه بسیاری از افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی درمی‌یابند که ترسشان بیش از اندازه و غیر منطقی است، نمی توانند بر آن غلبه کنند.

آن ها اغلب چند روز یا چند هفته قبل از شروع وضعیتی که از آن می‌ترسند دلشوره می گیرند. به علاوه، معمولا دچار عزت نفس پایین و افسردگی می‌شوند. علل اضطراب اجتماعی همچنان در حال بررسی است.

در بعضی از موارد، اختلال اضطراب اجتماعی تنها به یک موقعیت مثل ترس از سخنرانی در جمع، محدود می شود یا ممکن است فرد تنها زمانی که کنار دیگران است دچار علائم اضطراب اجتماعی شود. اگر درمان اضطراب اجتماعی انجام نشود، پیامدهای جدی به دنبال دارد. مثلا، مانع از رفتن افراد به محل کار یا مدرسه می شود و فرد نمی‌تواند با دیگران دوست شود.

علائم فیزیکی، که معمولا همراه با استرس شدید ناشی از اختلال اضطراب اجتماعی است، شامل سرخ شدن، تعریق، لرزش، بالا رفتن ضربان قلب، حالت تهوع و اختلال در گفتار می شود.

علل اضطراب اجتماعی ارثی است. در واقع، احتمال بروز این اختلال در بستگان درجه یک دو تا شش برابر بیشتر است.

اکثر اختلالات اضطراب اجتماعی به کمک متخصص سلامت روان قابل درمان است و اغلب با استفاده از دو روش با موفقیت درمان می شود: روان درمانی و دارو به عنوان درمان اضطراب اجتماعی موثر است.

اختلال پانیک:

بیماری پانیک یکی از انواع اختلالات اضطرابی بوده و زمانی اتفاق می‌افتد که بیمار حملات وحشت ناگهانی و غیرمنتظره‌ای را تجربه میکند.

وقتی شخصی در معرض یک خطر واقعی و جدی قرار می‌گیرد، یک ترس عادی را احساس کرده و نسبت به این خطر یک واکنش‌ فیزیولوژیک می‌دهد. اما وقتی شخصی بصورت مزمن، غیرمنتظره و بدون وجود خطر این احساس هراس را به صورت مداوم تجربه می‌کند، دچار بیماری پانیک است. بیشتر افرادی که برای اولین بار دچار حملات پانیک می‌شوند، احساس می‌کنند که دچار حمله قلبی شده‌اند.

بیمار ممکن است حین حمله پانیک دچار علائم بیماری‌های قلبی و ریوی مانند تپش قلب، مشکلات تنفسی و تعریق بشود، که اگر علائم این بیماری مزمن و اذیت کننده باشد، با درمان توسط نورولوژیست‌ها می‌توان شدت این علائم را کنترل کرده و کیفیت زندگی فرد را بهبود بخشید.

علائم حملات پانیک:

• احساس تپش قلب
• تنگی نفس
• احساس خفگی
• سرگیجه
• سبکی سر
• حالت تهوع
• تعریق
• احساس لرز
• تغییرات در وضعیت روانی، از جمله احساس غیر واقعی بودن یا شخصی سازی (جدا شدن از خود)
• بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن در دست‌ها و پاها
• درد یا گرفتگی قفسه سینه
• ترس فرد از مرگ

علائم حمله پانیک اغلب بدون دلیل مشخصی رخ داده و هیچ تناسبی بین شدت علائم و میزان خطری که از سمت محیط فرد را تحریک می‌کند، وجود ندارد. از آنجایی که این حملات قابل پیش بینی نیستند، می توانند عملکرد فرد بیمار را به میزان قابل توجهی تحت تأثیر قرار دهند.

درمان اختلالات پانیک بر کاهش یا از بین بردن علائم بیماری توسط متخصصان مغز و اعصاب متمرکز بوده و به صورت روتین شامل درمان شناختی رفتاری است. این روش درمانی به افراد می‌آموزد که افکار و اعمال خود را تغییر دهند تا بتوانند حملات هراس خود را درک کرده و ترس خود را کنترل کنند.

علاوه بر این روش های درمانی دارویی، یکسری روش‌های ساده و در دسترس برای کاهش علائم وجود دارد که می‌توانید در خانه انجام دهید:

• انجام یک برنامه منظم ورزشی و مدیتیشن
• خواب کافی
• اجتناب از مصرف محرک‌ هایی مانند کافئین در قهوه و چای

علائم فیزیکی اضطراب شدید:

علائم فیزیکی اضطراب شدید به شکل‌های مختلفی در افراد بروز می‌کند. این علائم معمولا به صورت نشانه‌های شناختی، نشانه‌های رفتاری و نشانه‌های جسمانی خودشان را نشان می‌دهند.

نشانه های شناختی اضطراب:

نشانه‌های شناختی اضطراب بیشتر به موضوعات ذهنی مربوط می‌شوند. این نشانه‌ها می‌توانند در زندگی عادی فرد اختلال ایجاد کنند. برخی از مهمترین و رایج‌ترین نشانه‌های شناختی اضطراب عبارتند از:

• ترس از آینده
• احساس ناتوانی
• ترس از مردن و بیماری ها
• افکار منفی درباره خود، دنیا و آینده
• نداشتن تمرکز
• عزت نفس ضعیف

نشانه های رفتاری اضطراب:

نشانه‌های رفتاری اضطراب در واقع همان عکس‌العمل افراد هنگام اضطراب است. قدرت خود کنترلی و پرهیز از خشونت بی‌جا می‌تواند تا حد زیادی نشانه‌های رفتاری اضطراب را کاهش دهد.

• پرخوری
• استعمال دخانیات و مصرف الکل
• استفاده از مواد مخدر
• استفاده بی رویه از قرص ها
• استفاده بی رویه از داروهای آرام بخش
• اجتناب از شرایط خاص یا فرار کردن

از رایج ترین نشانه های رفتاری اضطراب هستند.

نشانه های فیزیکی اضطراب:

بالا رفتن و شدت ضربان قلب از اولین نشانه‌های فیزیکی اضطراب در بیشتر افراد است. اما ممکن است با ادامه پیدا کردن و سخت‌تر شدن اوضاع نشانه‌های دیگری نیز بروز کند.

رایج ترین علائم فیزیکی اضطراب شدید:

ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن:

افزایش اضطراب و استرس مزمن باعث کاهش سیستم ایمنی بدن می شود. ضعف سیستم ایمنی نیز باعث می‌شود تا بدن به یک میزبان عالی برای بیماری‌های مختلف ازآنفولانزا گرفته تا سرطان تبدیل شود.

برای مقابله با اثرات اضطراب شدید بهتر است خواب منظم و باکیفیتی داشته باشید. همچنین از یک رژیم غذایی سرشار از میوه، سبزیجات، غلات و پروتئین بدون چربی استفاده کنید و از همه مهم‌تر به طور منظم ورزش کنید. به این ترتیب سیستم ایمنی بدن شما تقویت می شود و از علائم فیزیکی اضطراب شدید به تدریج کاسته می‌شود.

معده درد شدید:

بیماری‌های عصبی و اختلال اضطراب، موجب تحریک سیستم گوارشی می‌شود. همچنین منجر به ایجاد اختلال در تولید برخی هورمون‌های عصبی که میانجی بین مغز، اعصاب و دستگاه گوارش هستند، می‌شود. در نتیجه امکان ابتلای فرد به بیماری‌های معده و روده افزایش می یابد. بنابراین افرادی که در معرض اضطراب شدید هستند به یک رژیم غذایی سرشار از فیبر و ورزش نیاز دارند تا بتوانند از بروز بیماری‌ها جلوگیری کنند.

سردرد:

یکی از علائم فیزیکی اضطراب شدید و طولانی مدت سردرد است. معمولا زمانی که عضلات ناحیه فوقانی پشت سر و گردن شما تحت فشار هستند، دچار سردردهای تنشی می‌شوید. اضطراب همچنین می‌تواند منجر به سردردهای میگرنی شدید شود. برای کاهش سردرد ناشی از اضطراب شدید انجام ورزش‌هایی مانند ماساژ، یوگا و مدیتیشن که بدن را آرام می کنند، به شدت موثر هستند.

افسردگی:

اضطراب، افسردگی و خشم سه ضلع یک مثلث خطرناک هستند. به عبارت دیگر بروز هر یک از این سه علائم بدین معنی است که بقیه نشانه‌ها نیز در شما وجود دارند.

خشم ناشی از اضطراب شدید می تواند به روابط شما آسیب جدی بزند. بنابراین از بین بردن آن یکی از بایدهای زندگی شما خواهد بود. اما خوبی وابسته بودن این علائم به هم در این است که اگر شما یکی از آن‌ها را درمان کنید، بقیه نیز تا حد زیادی درمان می شوند. برای حل این مشکلات می توانید از فعالیت های ورزشی منظم یا درگیر کردن ذهن خود به فعالیت های مورد علاقه‌تان برای مدتی طولانی استفاده کنید.

افزایش وزن:

اضطراب شدید در بیشتر افراد موجب پرخوری می‌شود. هنگامی که اضطراب و استرس افزایش پیدا می کند، هورمون کورتیزول بیشتری در بدن ترشح می شود. این هورمون میل شما را به غذاهای ناسالم و سرشار از قند و چربی افزایش می دهد. از سوی دیگر نیز با افزایش استرس میزان سوخت و ساز بدن کاهش می‌یابد. همین امر نیز باعث می شود که چربی بیشتری در بدن شما انباشته شود.

تفاوت استرس و اضطراب:

بسیاری از تغییرات فیزیولوژیکی استرس و اضطراب از جمله ضربان‌قلب، نفس‌های تند و کوتاه، و تنش عضلانی مشابه یکدیگر می‌باشند.

روشن‌ترین فرق استرس و اضطراب این است که استرس دلیل روشنی دارد. در حالی که دلیل روشنی برای اضطراب نداریم. هنگامی که کسی می‌گوید دچار نگرانی است و این نگرانی و ترس دلیل روشنی دارد که فرد به آن آگاه است؛ می‌گوییم که او دچار اختلال استرس شده است. اما هنگامی که نگرانی و دلشوره‌های فرد بدون دلیل است و فرد دلیل درستی برای آن ندارد؛ فرد دچار اختلال اضطراب شده است. پس تا این‌جا دانستیم که استرس سخنرانی، استرس آزمون دانشگاه، استرس رانندگی درست است و نمی‌توان برای چنین چیزهایی از واژه‌ی اضطراب بهره گرفت.

نکته دیگر در تفاوت استرس و اضطراب آن است که ما خود را در قبال استرس ناتوان نمی‌یابیم و می‌توانیم راه‌هایی برای غلبه بر آن پیدا کنیم. اما در برابر اضطراب تفکرمان آن است که کاری از دست ما بر نمی‌آید و امور بر ما غلبه دارند.

زمانی‌که با استرسی مواجه‌می‌شویم هرگونه تغییر در زندگی درک ما از آن واقعه‌ست که تعیین‌می‌کند به‌اضطراب دچار می‌شویم یا خیر. در صورتی که آن واقعه را از سویی فاجعه‌آمیز و از سویی دیگر خود را برای مقابله با آن ناتوان در نظر بگیریم، برآیند این دو مسلماً اضطراب خواهد بود. اضطراب لزوماً پس از تغییر محیط بیرونی روی نمی‌دهد، بلکه پیش‌بینی هرگونه تغییر نیز می‌تواند تولید اضطراب کند.

استرس می‌تواند مثبت باشد در حالی که اضطراب ویژگی مثبتی ندارد.

استرس می‌تواند زمینه‌ساز اضطراب شود.