عطارخونه | خرید اینترنتی محصولات ارگانیک
اگر اهل زندگی سالم باشید—یا حتی اگر فقط دنبال یک روغنزیتون خوشطعم برای سالاد باشید—اسم «روغن زیتون آربیکن» احتمالاً به گوشتان خورده.
خیلیها این روغن را بهخاطر طعم لطیف و بوی میوهایاش انتخاب میکنند؛ بعضیها هم فقط چون تلخی کمتری دارد سراغش میروند.
اما سؤال اصلی این است:
**واقعاً آربیکن چه فرقی با روغن زیتونهای ایرانی دارد؟
آیا از نظر طب سنتی ارزش درمانی دارد؟
و مهمتر از همه… کدام نوعش برای ما بهتر است؟**
در این مقاله کمکم با این روغن آشنا میشویم. از منشأ و خاصیتش گرفته تا مقایسه مدل ایرانی و خارجی. طوری که در پایان دقیقاً بدانی کدام نوع به درد سفره و بدن تو میخورد.
آربیکن از کجا آمده؟
میدانید جالبی داستان آربیکن چیست؟
درختش در اصل از کاتالونیا در شمالشرق اسپانیا میآید. همانجا که باغدارها نسلبهنسل این رقم را تکثیر کردند چون:
• میوهاش ریز است، اما روغن زیادی میدهد
• زود بار میدهد
• طعمش ملایم است و مشتریها دوستش دارند
بعدها این رقم مهاجرت کرد و حالا در آرژانتین، شیلی، استرالیا، آمریکا (کالیفرنیا و تگزاس) و حتی ایران هم کشت میشود.
اما یک نکته مهم:
آربیکن یک رقم خارجی است؛ اما در ایران هم خودش را خوب نشان داده.
باغدارهای ایرانی در رودبار، منجیل، طارم، فارس، کرمان و حتی بخشهایی از خوزستان آن را کشت میکنند و نتیجهاش، یک آربیکن با شخصیت “کمی ایرانیتر” شده است… این موضوع در ادامه مهم میشود.
طعم و بوی روغن زیتون آربیکن؛ چرا اینقدر محبوب است؟
اگر تا حالا روغن زیتونهای بومی ایران را امتحان کرده باشید، احتمالاً میدانید:
• بعضی از آنها تند مزهاند
• گاهی تهطعمی شبیه به سبزی تازه دارند
• تلخیشان برای برخی افراد «زیادی اصیل» است
اما آربیکن داستانش فرق دارد.
طعم آربیکن خارجی (اسپانیا–آرژانتین–آمریکا):
• خیلی ملایم
• کمی شیرین
• با تهطعم بادام یا موز رسیده
• تقریباً بدون تلخی
این روغن حتی برای کسانی که از بچگی با روغنهای سبک بزرگ شدهاند هم قابلقبول است.
طعم آربیکن ایرانی:
طعمش همچنان ملایم است، اما:
• کمی شخصیت بیشتری دارد
• تهتلخی بسیار خفیفی حس میشود
• به روغنهای ایرانی کمی نزدیکتر است
• عطرش طبیعیتر و خاکیتر است
این تفاوتها از کجا میآید؟ از خاک و آبوهوای ایران.
درخت زیر آفتاب زیاد و تنش آبی خفیف، آنتیاکسیدان بیشتری تولید میکند و همین طعم را “جاندارتر” میکند.
خواص روغن زیتون آربیکن از دیدگاه طب سنتی
بگذارید ساده بگویم:
طب سنتی به «طعم ملایم» امتیاز اضافه نمیدهد؛ به «قدرت غذایی و دارویی روغن» توجه میکند.
و چند اصل مهم در طب سنتی وجود دارد:
1. هرچقدر زیتون نور و گرمای طبیعی بیشتری دریافت کند، طبعش گرمتر و روغنش باکیفیتتر میشود.
2. هرچه فرآیند تولید طبیعیتر باشد، ارزش درمانی بالاتر است.
3. طعم تندتر معمولاً یعنی پلیفنول بیشتر و خاصیت بالاتر.
با این اصول، آربیکن را اینطور میتوان دستهبندی کرد:
آربیکن خارجی
• طبع: معتدل مایل به خنک
• خاصیت: بیشتر غذایی تا دارویی
• بهترین استفاده: سالاد، مصرف روزانه، افراد با معده حساس
• برای مزاجها: مناسب سوداویمزاجها، افراد با گرمی بالا
آربیکن ایرانی
• طبع: معتدل رو به گرم
• خاصیت: غذایی + خاصیت درمانی متوسط
• بهترین استفاده: پختوپز ملایم، صبحانه، سالاد
• برای مزاجها: مناسب بلغمیها و کسانی که ضعف هضم دارند
روغن زیتون بومی ایرانی
• طبع: گرم و خشک
• خاصیت: غذایی + دارویی بسیار قوی
• بهترین استفاده: درمان یبوست، پاکسازی کبد، تقویت مفاصل
• برای مزاجها: مناسب بلغمیها و سردمزاجها
پس اگر اهل طب سنتی هستی و خواص برایت مهمتر از طعم است، باید دقت کنی که آربیکن بیشتر «غذایی سالم» است تا «داروی قوی».
جدول مقایسه آربیکن ایرانی، آربیکن خارجی و روغن ایرانی بومی
ویژگی آربیکن خارجی آربیکن ایرانی زیتون بومی ایرانی
طعم بسیار ملایم ملایم با شخصیت بیشتر قوی، تلخ، اصیل
پلیفنول ۱۰۰–۱۸۰ ۱۳۰–۲۲۰ ۲۵۰+
طبع در طب سنتی معتدل معتدل رو به گرم گرم و خشک
مناسب برای سالاد، افراد با ذائقه سبک مصرف روزانه سالم درمان و کاربرد دارویی
میزان فرآوری صنعتیتر نیمهسنتی کاملاً سنتی
ارزش درمانی کم متوسط زیاد
عطر سبک طبیعیتر قوی
آربیکن از نظر کیفیت غذایی چطور است؟
اگر بخواهیم علمی نگاه کنیم:
• اسید اولئیک: در هر سه نوع بالاست، اما آربیکن ایرانی کمی بیشتر
• کلروفیل و ویتامین E: در نوع ایرانی و بومی غنیتر
• پایداری حرارتی: آربیکن نسبت به انتظار، برای حرارت ملایم مناسب است
از نظر بدن، این یعنی:
• کمک به هضم
• تقویت قلب
• کاهش التهاب
• بهبود انرژی
• سلامت پوست و مو
اما باز هم نوع ایرانی برتر است چون تحت آفتاب شدیدتر، «چگالی غذایی» بیشتری پیدا میکند.
مزایا و معایب آربیکن
مزایا
• طعم فوقالعاده ملایم و خوشخوراک
• مناسب بچهها یا کسانی که با تلخی مشکل دارند
• سرشار از چربیهای سالم
• برای پختوپز ملایم قابلاستفاده است
• گزینه خوب برای سالاد و صبحانه
معایب
• از نظر خواص درمانی، ضعیفتر از روغنهای بومی ایران
• نوع خارجی ممکن است صنعتیتر باشد و فرآوری بیشتری داشته باشد
• طبعش نسبتاً معتدل است و برای پاکسازی بدن قدرت زیادی ندارد
یک مثال واقعی؛ چرا خانوادهها به آربیکن ایرانی علاقهمند شدهاند؟
فرض کنید خانوادهای در تهران سعی میکند سبک زندگی سالمتری داشته باشد.
برای بچهها دنبال روغنی بودند که:
• تلخ نباشد
• بوی تند ندهد
• اما سالم و مطمئن باشد
روغن زیتون بومی را که امتحان کردند، بچهها پس زدند.
اما وقتی آربیکن ایرانی را استفاده کردند، هم طعم پذیرفته شد و هم خیالت راحت بود که «محصول یک باغ ایرانی» است، با نظارت بهتر و فرآوری طبیعیتر.
این تجربه برای خیلیها تکرار شده؛ به همین دلیل آربیکن ایرانی این روزها محبوبتر شده است.
پرسشهای متداول
آیا آربیکن برای پختوپز مناسب است؟
برای حرارت زیاد نه؛
اما برای پخت ملایم، تخممرغ، سوپ و غذاهای سبک کاملاً مناسب است.
آیا آربیکن ارزش درمانی دارد؟
مدل ایرانی تا حدی دارد، ولی مدل خارجی بیشتر “غذایی” است تا “دارویی”.
اگر هدف درمانی است، روغن بومی ایرانی انتخاب بهتری است.
کدام نوع برای سالاد بهترین است؟
اگر ذائقهات خیلی حساس است → آربیکن خارجی
اگر طعم طبیعیتر میخواهی → آربیکن ایرانی
طبع آربیکن چیست؟
– خارجی: معتدل
– ایرانی: معتدل رو به گرم
– بومی: گرم و خشک
چرا آربیکن ایرانی خاصیت بیشتری دارد؟
بهخاطر آفتاب و تنش آبی طبیعی بیشتر؛
درخت برای دفاع پلیفنول بیشتری تولید میکند.
جمعبندی: کدام آربیکن برای شما مناسب است؟
اگر بخواهم صادقانه و بیپیرایه بگویم:
• اگر دنبال خوشخوراکترین روغن زیتون هستی: آربیکن خارجی
• اگر میخواهی هم خوشخوراک باشد و هم سالمتر: آربیکن ایرانی
• اگر خواص درمانی میخواهی: روغن زیتون بومی ایرانی
در سبک زندگی سالم—بهخصوص با نگاه طب سنتی—ما دنبال غذایی هستیم که هم خوشخوراک باشد و هم به بدن کمک کند.
و آربیکن ایرانی به همین دلیل بهترین نقطه تعادل را دارد.
فراخوان به اقدام
اگر قصد داری آربیکن را وارد برنامه غذاییات کنی، حتماً دنبال روغن تازه، بکر واقعی و تولیدشده در باغ ایرانی باش.
طعمش هم بهتر است، هم خیالت از بابت سلامت و اصالتش راحتتر.
