التهاب مفاصل چیست و چگونه درمان می شود؟

التهاب مفاصل (Arthritis) به مجموعه حدود 200 بیماری مختلف گفته می‌شود که باعث تورم، درد، کاهش دامنه حرکتی و برخی مشکلات در ناحیه مفصل می‌شود.

متاسفانه التهابات مفاصل نسبتا شایع بوده و در برخی موارد زندگی بیمار را دچار اختلالات جدی می‌کند. برای مثال در آمریکا حدود پنج میلیون نفر به یکی از انواع تورم مفاصل مبتلا هستند که 75درصد از این افراد دچار محدودیت‌های حرکتی شده‌اند.

مفصل چیست؟

مفصل سیستم یا وسیله‌ای است که درون بدن دو یا تعداد بیشتری استخوان به یکدیگر متصل می‌شوند. برای درک اهمیت مفصل کافی است به این نکته توجه نمایید که بروز هرگونه آسیب به مفصل‌های حرکتی موجب بروز اختلال جدی در عملکرد روزمره انسان می‌شود.

به ‌بیان ‌دیگر همان‌طور که سیستم اعصاب و عضله برای حرکت الزامی است، کارکرد صحیح مفصل نیز برای حرکت کردن نقشی اساسی دارد.

سیستم عملکرد مفصل تا حد زیادی شبیه قطعات متصل و روان‌کننده اتومبیل است. با این تفاوت که سیستم مفصلی به صورت باورنکردنی پیشرفته‌تر بوده و کارایی بالاتر دارد.

تنها برای چند لحظه تصور کنید، اتومبیل شما به صورت خودکار روغن تولید کرده و در صورت بروز آسیب به پیچ و مهره‌ها به‌طور هوشمندانه آن‌ها را ترمیم نماید.

دو سر استخوان متحرک درون کپسول مفصلی قرار گرفته‌اند. بافت‌های مخصوصی مایع مفصلی که نقش روان‌کننده را ترشح نموده و به این صورت در هنگام استفاده از ماهیچه‌ها دو سر استخوان به یکدیگر ساییده نشده و آسیب نمی‌بینند.

انواع مفاصل

در بدن 360 مفصل وجود دارد. بیش‌ترین تعداد مفاصل در جمجمه قرار دارند. مفاصل را بر اساس نوع ساختار و حرکت می‌توان به انواع گوناگونی تقسیم‌بندی نمود.

مفاصل رشته‌ای

در این مفاصل استخوان‌ها تنها توسط رباط به یکدیگر متصل شده‌اند. برای مثال استخوان زند زیرین و زبرین به وسیله مفصل رشته‌ای به هم پیوند خورده‌اند.

مفاصل غضروفی

در این نوع مفاصل بین استخوان‌ها غضروف قرار دارد. استخوان‌های مهره کمر از طریق مفصل غضروفی به هم متصل شده‌اند.

مفصل سینوویال

در این مفصل روی استخوان یک کپسول وجود دارد. بین استخوان‌ها علاوه بر لایه محافظتی، مایع مفصلی جریان دارد که حرکت را بدون بروز آسیب ممکن می‌سازد. مفاصل متحرک همگی از نظر ساختاری سینوویال هستند. با این حال، از نظر دامنه حرکت به شش نوع مختلف تقسیم می‌شوند.

مفصل لولایی

این نوع مفصل همانند لولا به استخوان‌ها اجازه حرکت در جهت خاصی را می‌دهد. مفصل آرنج و مفصل زانو از جمله مهم‌ترین مفصل‌های لولایی به شمار می‌آیند.

مفصل محوری

این مفصل امکان چرخش یک استخوان بر محور استخوان دیگر را می‌دهد. مفصل گردن از نوع محوری است.

مفصل گوی و کاسه‌ای

این نوع مفصل تقریبا هیچ‌گونه محدودیت حرکتی ندارد. مفصل لگن از نوع گوی و کاسه‌ای بوده و به این ترتیب امکان حرکت پا در جهات مختلف وجود دارد.

مفصل زینی

به استخوان امکان حرکت در جهات متعددی را می‌دهد. انگشت شست و مچ به وسیله مفصل زینی متصل شده‌اند.

مفصل لقمه‌ای

دامنه حرکتی نسبتا بالایی دارد. مچ و دست را مفصل لقمه‌ای به هم پیوند می‌دهد.

مفصل لغزنده

تقریبا دامنه حرکتی بسیار کمی دارد. استخوان‌های بین مچ به وسیله این مفصل به یکدیگر وصل شده‌اند.

التهاب مفاصل چیست؟

در حالت عادی مایع مفصلی به ‌اندازه کافی ترشح ‌شده و به این صورت استخوان‌ها درون مفصل به‌سادگی حرکت کرده و فرد هنگام استفاده از عضلات خود هیچ درد یا ناراحتی خاصی را احساس نمی‌کند.

با این حال بروز مشکلات مختلفی نظیر برخی عفونت‌ها، آسیب‌های بافتی، اختلالات متابولیکی و… می‌تواند باعث ترشح بیش ‌از اندازه مایع مفصلی یا تغییر حالت آن شود.

زمانی که مایع مفصلی افزایش پیدا کند، شکل مفصل تغییر نموده و اصطلاحا ورم می‌کند. در برخی موارد نیز که حالت مایع مفصلی دچار تغییر می‌شود نیز بیمار در حرکت کردن دچار مشکلات جدی خواهد شد.

به بیان ساده‌تر فرض کنید، روغن زیادی وارد فضای موتور شده و اکنون به جای کمک کردن به حرکت پیستون‌ها، عملکرد اتومبیل را دچار مشکل نموده است. تورم مفاصل دلایل بسیار متنوعی دارد که در ادامه به برخی از شایع‌ترین آن‌ها می‌پردازیم:

عفونت مفصلی چیست؟

عفونت مفصلی (Septic arthritis) به التهاب مفصلی می‌گویند که در اثر عفونت مفصل بروز نماید. زمانی که انواع مختلفی از میکروب‌ها نظیر استافیلوکک طلایی وارد مایع مفصلی شوند، سیستم ایمنی بدن شروع به مقابله می‌کند.

عملکرد گلبول‌های سفید باعث ایجاد چرک در مایع مفصلی می‌شوند. در این مرحله یک بافت تغییر شکل یافته ایجاد می‌شود که باعث اختلال در عملکرد مفصل خواهد شد.

داروهای گیاهی ضدالتهاب مفاصل

داروهای گیاهی مورد تایید دکتر روازاده برای درمان روماتیسم عبارتند از: کد 124، کد 125، روغن روماتیسم، سیاهدانه تدبیر شده، حب درد مفاصل و سیاتیک، ضماد ب ۱۱۱. تمامی این داروها رو می توانید از عطاری اینترنتی عطارخونه تهیه فرمایید.

ازجمله شایع‌ترین علائم عفونت مفصلی می‌توان به وجود درد شدید در ناحیه مفاصل به همراه تب اشاره نمود. در شرایطی که بیمار با علائم فوق روبه‌رو شود باید بسیار سریع اقدامات درمانی و تشخیصی را انجام داد. شایان‌ ذکر است، التهاب مفصل زانو و التهاب مفصل ران حدود 70درصد از عفونت‌های مفصلی را شامل می‌شوند.

رماتیسم مفصلی چیست؟

رماتیسم مفصلی نوعی بیماری خود ایمنی است که سیستم دفاعی بدن اشتباها به پوشش داخلی مفاصل حمله می‌کند. عوارض رماتیسم مفصلی تنها به پوکی استخوان محدود نمی‌شود. این بیماری گاهی موجب بروز مشکلات قلبی و حتی ریوی نیز می‌شود.

ازجمله مهم‌ترین علائم رماتیسم مفصلی وجود درد در ناحیه مفاصل به خصوص در صبح‌ها است. در برخی موارد تب و کاهش وزن نیز دیده می‌شود. هنوز علت ابتلا به روماتیسم مفصلی مشخص نیست؛ اما داروهایی برای کنترل بیماری تجویز می‌شود.

درمان ورم مفاصل

ورم مفاصل بسته به علت بیماری به روش‌های مختلفی درمان می‌شود. ازجمله مهم‌ترین شیوه‌های درمان التهاب مفاصل می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.

دارو درمانی

در بسیاری از موارد ورم مفاصل به کمک داروهای ضد التهاب درمان می‌شود. گاهی نیز از داروهای سرکوب سیستم ایمنی بدن نظیر پردنیزون برای کاهش اثرات ورم مفاصل استفاده می‌گردد. داروهای زیستی نیز به تازگی برای انواع روماتیسم مفصلی به کار گرفته ‌شده‌اند.

تغییر سبک زندگی

به بیماران برای کاهش التهاب مفاصل اصلاح سبک زندگی، تغییر سبک تغذیه، ورزش کردن و همچنین پرهیز از مصرف الکل و دخانیات توصیه می‌شود.

کاهش وزن

کم کردن وزن در کنار پرهیز از عوامل استرس‌زا نیز به منظور کنترل التهاب مفاصل آثار مطلوبی به همراه دارد.

فیزیوتراپی

به منظور درمان التهاب مفاصل کمر و پا انواع فیزیوتراپی به‌طور گسترده استفاده می‌شوند. برای مثال فیزیوتراپی با آب گرم باعث کاهش فشار به مفاصل خواهد شد.

درمان التهاب مفاصل در طب سنتی

خوشبختانه در طب سنتی برای درمان التهاب مفاصل راه‌کارهای مختلفی وجود دارد. اما اولین گام آن اصلاح روغن مصرفی و استفاده از روغن ارده کنجد، روغن زیتون و روغن حیوانی ست.

بالاتر گفتیم که سیستم عملکرد مفصل تا حد زیادی شبیه قطعات متصل و روان‌کننده اتومبیل است. حال فرض کنید اتومبیل شما (که همان بدن شماست) به صورت خودکار روان کننده تولید می کند و در صورت بروز آسیب به پیچ و مهره‌ها میتواند به‌طور هوشمندانه آن‌ها را ترمیم نماید. اما به علت عدم مرغوبیت و کیفیت نازل روغن مصرفی و خوراک و سبک زندگی ناسالم شما از انجام ترمیم عاجز است.

کاهش التهاب مفاصل با زردچوبه

به منظور درمان التهابات مفاصل درون غذاهای مختلفی که روزانه مصرف می‌نمایید به ‌اندازه کافی زردچوبه اضافه کنید.

درمان التهاب مفاصل با دارچین

روزانه به مدت دو هفته یک قاشق چای‌خوری دارچین و عسل را در یک فنجان آب گرم حل نموده و میل کنید. علاوه بر این روی محل التهاب زانو یا ورم انگشتان دست‌تان مقداری عسل و دارچین را مالیده و ماساژ دهید.

بطور کل و از نظر طب سنتی این بیماری در اثر غلبه سردی بر بدن به وجود می آید که باید با گرم کردن تدریجی بدن؛ چه با خوراک گرمی ها و چه گرمی بخشی موضعی به بدن، به تدریج و آرام آرام این بیماری را شکست دهیم. درمان این بیماری ناممکن نیست اما زمانی بیش از 120 روز را میطلبد.

التهاب مفاصل به عنوان یکی از بیماری‌های نسبتا شایع عوارض متعددی را به همراه دارد. این بیماری انواع مختلفی دارد. تغییر سبک زندگی به همراه استفاده از داروهای ضد التهاب در طب سنتی به عنوان درمان‌های مرسوم ورم مفاصل شناخته می‌شوند.