زونا از چیستی تا علائم و درمان در طب سنتی

زونا چیست؟

فعال شدن مجدد ویروس آبله‌مرغان در بزرگسالی، زونا نام دارد. گاهی‌ پس‌ از طی‌ شدن‌ سیر بیماری‌ آبله‌ مرغان، ویروس‌ در بدن‌ به‌ حالت‌ خفته‌ باقی‌ می‌ماند. این‌ ویروس‌ خفته‌ ممکن‌ است‌ سال‌ها بعد دوباره‌ بیدار شود و بیماری‌ زونا یا هرپس زوستر را ایجاد کند.

زونا یک عفونت ویروسی است که باعث بروز ضایعات دردناک می‌شود؛ این ضایعات در هر نقطه از بدن می‌توانند ایجاد شوند، اما معمولا تاول به صورت خطی در سمت چپ یا راست تنه پدیدار می‌شود.

ویروس واریسلا زوستر، عامل آبله مرغان، باعث زونا می‌شود و زمانی که فرد مبتلا به آبله مرغان می‌شود، پس از بهبودی این ویروس در بافت عصبی در نزدیکی نخاع و مغز فرد به صورت غیرفعال باقی می‌ماند، اما ممکن است چند سال بعد به عنوان زونا فعال شود. در حالی که زونا تهدید کننده زندگی نیست، می‌تواند بسیار دردناک باشد.

تاول‌های ناشی از زونا در مقایسه با تاول‌های آبله مرغان، درد بیشتر و خارش کمتری دارند.

علائم زونا

بیماری زونا مانند اکثر بیماری‌ها دارای علائمی می‌باشد که نشان‌دهنده ابتلا فرد به این بیمار است.

اولین علایم زونا معمولا درد و سوزش است. این درد معمولا در یک طرف بدن بروز پیدا می‌کند. این عفونت ابتدا از لکه‌های کوچکی روی پوست شروع می‌شود و به مرور به ضایعات پوستی و تاول‌های دردناکی تبدیل می‌شود. ویژگی‌های این ضایعات پوستی عبارت‌اند از:

• لکه‌های قرمز رنگ روی پوست
• تاول‌های پر از مایع که به سادگی می ترکند
• ضایعات پوستی روی ستون فقرات و سینه و شکم
• ضایعه پوستی روی صورت و گوش‌ها
• خارش

برخی از افراد مبتلا به هرپس زوستر نشانه‌هایی فراتر از درد و ضایعات پوستی تجربه می‌کنند. این نشانه‌ها عبارت‌اند از:

• تب و لرز
• سردرد
• خستگی
• ضعف عضلانی
• حالت تهوع
• بدن درد
• تورم غدد لنفاوی

چند  روز پس از شروع ناراحتی پوستی (یا به ندرت، چند هفته پس از آن)، بثورات مشخصه زونا ظاهر می‌شوند. این جوش‌ها به طور معمول به عنوان خوشه ای از تکه‌های قرمز کوچک شروع می‌شوند و در نهایت به تاول‌های کوچکی تبدیل خواهند شد.

این تاول‌های پُر از مایع در نهایت باز می‌شوند و زخم‌های کوچک به آرامی خشک می‌گردند و از بین می‌روند. پوسته‌ها معمولاً بعد از گذشت چند هفته از بین می‌روند و بثورات زونا نیز بعد از تقریباً دو تا چهار هفته از بین خواهند رفت.

اگرچه این مورد غیر معمول است، ولی در برخی از بثورات شدید، تغییر رنگ پوست یا زخم شدن پوست امکان پذیر است.

محل بثورات زونا می‌تواند متفاوت باشد. اگرچه این عارضه ممکن است تقریباً در هر نقطه از بدن ظاهر شود، اما بیشتر آنها روی نیم تنه بالای بدن و صورت (از جمله چشم، گوش، دهان و کمر) اثر می‌گذارند.

این بثورات مشخصه به صورت نوار مانندی هستند که فقط در یک طرف بدن (راست یا چپ) تأثیر می‌گذارند و معمولاً از خط میانی کمر عبور نمی‌کنند.

علت بیماری زونا

این بیماری پوستی در بزرگسالان اتفاق می افتد و اغلب به علت یک حالت ناتوانی جسمی و یا زندگی پر استرس به وجود می‌آید، این عوامل باعث میشوند سیستم ایمنی بدن ضعیف شده و در نتیجه عفونت نهفته مرض زونا اجازه بروز می‌یابد. از دیگر علت  های به وجود آوردنده بیماری زونا موارد زیر را میتوان نام برد:

• ابتلا به آبله مرغان در کودکی
• ضعیف شدن بدن
• فشارهای روحی روانی مانند استرس و اضطراب
• افسردگی
• مصرف برخی داروها نظیر کورتیکوستروئیدها، ترکیبات ضد سرطان و بیماری‌های ایمنی مثل ایدز
• افزایش سن (احتمال زونا با افزایش سن افزایش می‌یابد، افراد با سن بالاتر از شصت سال ده برابر بیشتر سایرین احتمال ابتلا به زونا دارند)

انتقال یا سرایت زونا

زونا مسری نیست ولی ویروس واریسلا زوستر که باعث ایجاد این بیماری می‌شود می‌تواند به فرد دیگری که به آبله مرغان مبتلا نشده است، سرایت نموده و ممکن است وی را به این بیماری مبتلا کند. بیماری زونا از فرد مبتلا به شما سرایت نمی‌کند ولی ممکن است آبله مرغان بگیرید.

درواقع، شدت واگیر بیماری زونا بسیار کمتر از آبله مرغان است. این بیماری با سرفه یا عطسه قابل انتقال نیست و پیش از بروز تاول‌ها، مسری نمی‌باشد.

هنگامی که بثورات زونا خشک و پوسته پوسته شود، عموماً مسری تلقی نمی‌شود. افرادی که دچار زونا می‌شوند، فقط در صورتی می‌توانند این ویروس را به دیگران منتقل کنند که تاول‌های فعال زونا بر روی پوست آنها شکافته شود و شخصی که قبلاً هیچ گاه آبله مرغان نگرفته در نزدیکی آنان حضور داشته باشد.

ویروس واریسلا زوستر در صورت تماس با ترشحات تاول آلوده منتشر می‌شود. در صورت پوشیده بودن تاول‌ها یا ایجاد پوسته بر روی آن‌ها، این ویروس منتقل نمی‌شود.

درصورتی که مبتلا به هرپس زوستر هستید، برای جلوگیری از شیوع ویروس وایسلا زوستر حتما بثورات پوستی و تاول‌های خود را تمیز و پوشیده نگه دارید. تاول‌ها را لمس نکنید و مرتبا دستان خود را بشویید.

شما باید خود را از افرادی که در معرض خطر هستند، مانند زنان باردار و افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، دور نگه دارید.

بیماری زونا در بزرگسالان

این بیماری در بزرگسالان به علت ضعیف بودن دستگاه ایمنی در برابر عفونت‌ها، شایع‌تر می‌باشد. نیمی از افرادی که به زونا مبتلا می‌شوند ۶۰ سال یا بیشتر دارند.

سالمندانی که عفونت زونا در آن‌ها بروز پیدا می‌کند، به احتمال زیاد عوارض بیش‌تری را نسبت به سایر افراد خواهند داشت.

از جمله ضایعات پوستی بیشتر و عفونت‌های میکروبی که بر اثر تاول‌های باز به وجود می‌آیند. این دست افراد، همچنین مستعد ابتلا به ذات‌الریه یا سینه‌پهلو و التهاب مغزی نیز هستند.

درمان بیماری زونا

فرد مبتلا به زونا می بایست دوره ی عفونت را سپری کند. اگرچه درمان زونا به کمک داروهای شیمیایی ضد ویروس بسیار مؤثر می‌باشد، اما این روش درمانی بدون عوارض نمی‌باشد؛

بنابراین پیشنهاد میکنیم از درمان های خانگی و سنتی استفاده کنید، این درمان ها می‌تواند به کاهش نشانه‌های هرپس زوستر کمک  کند. این روش‌های درمانی عبارت‌اند از:

• استراحت
• حمام یا دوش با آب سرد برای پاکسازی و تسکین پوست
• استفاده از کمپرس آب سرد و مرطوب بر روی بثورات پوستی جهت کاهش درد و خارش
• استفاده از خمیری که از جوش شیرین یا نشاسته ذرت و آب تهیه شده است، جهت کاهش خارش
• قرار گرفتن در وان حمام و افزودن جو دوسر به آب وان
• مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین A، B-12، C، و E و همچنین اسیدهای آمینه لیزین جهت تقویت سیستم ایمنی بدن

درمان زونا، دکتر روازاده

بهترین درمان برای بیماری زونا داروهای شیمیایی ضد ویروس است، منتهی درمان های  گیاهی و خانگی با کمک طب سنتی میتواند کمک کننده و مکمل درمان اصلی باشد. بهترین، سریعترین و موثرترین روش درمان خانگی زونا با طب سنتی، انجام حجامت است.

استفاده از میوه‌ها و گیاهان در رژیم غذایی

میوه های تازه، عصاره سبزیجات و آب هویج زیاد بنوشید تا بدن قدرت مبارزه با ویروس را پیدا کند.

انجام حجامت

حجامت عام با فاصله یک تا دو هفته انجام شود. و حجامت موضعی در محل زخمها انجام شود. بهتر است حجامت با خراشهای بیشتر اما ظریفتر صورت گیرد.

حجامت‌ها در فواصل یک هفته‌ای یا کمتر (بسته به وضعیت جسمانی بیمار) یکی دو بار تکرار می شوند تا وقتی که تمام علایم و عوارض زونا از بین بروند. البته اکثر  موارد زونا بعد از حجامت اوّل بهبود پیدا می‌کنند.

خوردن دوسین

خوردن دوسین (ترکیب یک واحد سیاهدانه نیمکوب + سه واحد عسل) از جمله روشهای درمان خانگی زونا است.

انداختن زالو

انداختن زالو به تعداد ۵ تا ۷ عدد به اطراف موضع و محل تاولها و زخمها مفید است.

مالیدن اسانس گیاه مورد

از دیگر راهکارهای درمان گیاهی زونا مالیدن اسانس گیاه مورد به محل تاول و زخم است.

مالیدن ضماد گیاه خرفه یا گشنیز

به عنوان درمان موضعی و برای تسکین درد و خارش، از ضماد گیاه خرفه یا گشنیز به صورت کوبیده استفاده کنید.

حمام جوی دوسر

حمام جوی دوسر کلوئیدی یا گردی نیز یک مرهم قدیمی برای آرام کردن خارش آبله مرغان بوده و می‌تواند در درمان خانگی زونا مفید باشد.

دود دادن عنبرنسارا

دود دادن عنبرنسارا از دیگر شیوه‌های توصیه شده درمان خانگی زونا است و برای کاهش خارش و درد زونا خیلی خوب است.

درمان زونا، دکتر خیراندش

• حجامت موضعی تحت نظر
• دود دادن عنبرنسا روزی ۱ دقیقه به موضع
• یبوست رفع گردد
• برای تقویت سیستم دفاعی بدن، دوسین هر ۱۲ ساعت یک قاشق مرباخوری

دیگر روش های درمان زونا در طب سنتی

روغن گل سرخ

این روغن با طبع معتدل و خاصیت ضدالتهاب از خارش و التهاب پوست جلوگیری میکند.

گل گاو زبان

یکی از دلایل ابتلا به زونا استرس و اضطراب می‌باشد؛ بنابراین بهتر است که داروهای گیاهی آرام‌بخش مصرف کنید. ازجمله گیاهان آرام‌بخشی که به درمان بیماری زونا کمک می‌کند، گیاه گل‌گاوزبان می‌باشد. شما می‌توانید این گیاه را به‌صورت دم‌نوش البته همراه با لیمو و نبات استفاده کنید.

کاسنی و شاهتره

درصورت ابتلا به بیماری زونا، بدن شما دچار خارش فراوان می‌شود. برای این منظور پزشکان طب سنتی داروهای خنک و ضد خارش مانند کاسنی و شاه‌ تره را  پیشنهاد می‌دهند. البته بهتر است که این داروهای گیاهی را با تجویز پزشک طب سنتی مصرف نمایید.