عرق سوز شدن از علت تا درمان

علت عرق سوز شدن چیست؟

یکی از تجربیات ناراحت کننده و دردناکی که ممکن است هر فرد در طول زندگی با آن مواجه شود عرق سوز شدن است. عرق کردن منجر به دفع بسیاری از مواد مضر و ضایعات از بدن می‌شود و از آن در برابر عفونت‌ها، مواد شیمیایی و اشعه فرابنفش مراقبت می‌کند بنابراین نقش مهمی در حفظ سلامت بدن دارد. علت تعرق در هوای گرم این است که دمای بدن کنترل شود.

عرق سوز (عرق جوش) که به آن میلاریا (miliaria) هم گفته می‌شود و عموما به راش گرمایی نیز معروف است، آسیب پوستی دردناکی است که اغلب زمانی رخ می‌دهد که غدد تعرق در بدن مسدود می‌شوند و عرق تولیدشده در بدن نمی‌تواند به سطح پوست راه پیدا کند و تبخیر بشود و در نهایت منجر به عرق سوز شدن و حساسیت پوستی می‌شود. اگر در مناطق گرم و مرطوب زندگی می‌کنید، بیشتر مستعد عرق سوختگی هستید.

نشانه های عرق سوز شدن، بثورات ریز و برآمدگی‌های برجسته بر روی پوست قرمز و تحریک‌شده است. همچنین احساس سوزش و خارش نیز ممکن است با عرق سوز شدن همراه باشد که این مشکلات به‌خاطر التهاب موجود در لایه‌های سطحی پوست است. سوزش ناشی از این مسئله به سوزش ناشی از آفتاب سوختگی شباهت دارد. در بعضی مواقع تاول هایی ایجاد می شود که باید درمان شوند.

به غیر از نواحی خاص بدن مثل ناخن‌ها و کانال گوش، تعریق تقریبا در تمامی نواحی بدن مخصوصا نواحی که شامل چین خوردگی است مانند گردن، زیر بغل، کشاله ران، زیرسینه و… که گردش هوا در آنها وجود ندارد رخ می‌دهد.

درواقع اصطکاکی که بین اعضا در این قسمت وجود دارد، اجازه و امکان گردش هوا و تبخیر عرق از سطح پوست را ممکن نمی‌کند و در این نواحی عرق سوختگی اتفاق می افتد.

معمولا این اتفاق ناشی از اضافه وزن زیاد، گرما، فعالیت‌های فیزیکی سنگین و ورزش کردن است. بیشتر اوقات عرق سوز شدن جدی نیست و اغلب با قرار گرفتن در محیط خنک از بین می‌رود. به هر حال این مشکل می‌تواند خیلی آزاردهنده باشد و اگر تعریق کردن ادامه یابد ممکن است بدتر هم بشود.

همچنین با ساییده شدن پوست و بروز زخم و قرمزی، در آن ناحیه به علت رطوبت و گرما ممکن است باکتری‌ها، قارچ‌ها و مخمرها رشد کنند.

علت عرق سوز شدن کودکان

کودکان و نوزادان به این دلیل که هنوز غدد عرق در آن ها به‌طور کامل رشد نکرده‌اند و پوست حساس‌تری دارند، معمولا بیشتر در معرض عرق سوز شدن هستند.

عرق سوز شدن در کودکان به شکل دانه‌های ریز ظاهر می‌شود که اغلب دانه‌های آبدار قرمزی بوده که شبیه جوش یا تاول پوستی است.

این عارضه معمولا در صورت و قسمت‌های چین دار پوست گردن، بازو‌ها، پاها، قسمت بالایی قفسه سینه و منطقه بسته شدن پوشک دیده می‌شود.

از دلایل مهم عرق سوز شدن گردن نوزاد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

تحریکات گرمایی

این تحریکات دانه های قرمز و کوچکی هستند که در هوای گرم روی پوست کودک به خصوص اطراف گردن به دلیل حساس بودن ایجاد می شوند.

تحریک پوست

کودکان دارای پوست بسیار حساسی هستند و در چند ماه اول کودک دچار تحریکات پوستی و به خصوص در قسمت گردن می شوند.

عفونت قارچی

هنگام شیر خوردن کودک ممکن است مقداری از شیر در اطراف گردن او بریزد و رطوبت ایجاد شده باعث ایجاد مخمر که شایع ترین عفونت قارچی در کودکان است می شود.

اینترتریگو

معمولا در کودکانی که گونه های چاق دارند، به دلیل این که کودک برای نگه داشتن سر خود به بالا زمان سختی را می گذراند، ممکن است باعث رطوبت و رشد باکتری شود. یکی از رایج ترین تحریکات پوستی در نوزادان و کودکان نوپا اینترتریگو است.

تحریکات بزاق

نوزادانی که در حال درآوردن دندان هستند به دلیل اینکه چانه و گردن آنها همیشه مرطوب است دچار عرق سوختگی و خارش پوست می شوند. خشک نگه داشتن پوست آنها و تمیز کردن آن راهی برای بهبود است.

آلرژی

پوست نوزاد حساس به آلرژی است، مواد پاک کننده و تحریک کننده مانند شامپو، صابون و یا محصولات پوستی، باعث عرق سوز شدن گردن آن ها می شود.

برای بهبود این تحریکات از پارچه های سفت و سخت برای پوشاندن نوزاد استفاده نکنید، پارچه های نخی و پنبه ای سبک بهترین هستند، در محیط گرم تنها یک تاپ و پوشک به کودک بپوشانید، از مواد شوینده قوی و یا سفید کننده که باعث بروز تحریکات و آزار کودک خواهند شد برروی لباس کودک استفاده نکنید.

استفاده از صابون‌های ملایم و آب ولرم هنگام استحمام نوزاد، می‌تواند سوزش و خارش پوست بدن او را تسکین دهد. پس از استحمام بدن او را به آرامی خشک کنید.

ناحیه عرق سوز شده را خشک نگه دارید؛ در صورتی که ناحیه موردنظر داغ است، می‌توانید از پنکه برای جلوگیری از عرق کردن منطقه کمک بگیرید.

در صورت تأیید پزشک از  کمپرس سرد برای تسکین خارش پوست نوزاد استفاده کنید.

استفاده از ضماد اگزما نیز مفید است.

از استفاده از پودر، روغن و لوسیون خودداری کنید، زیرا این موارد، وضعیت را بدتر کرده و باعث بسته شدن بیشتر منافذ پوست خواهند شد.

محل خواب نوزاد را خنک نگه دارید و تهویۀ هوای مناسب برای آنجا داشته باشید.

در طب سنتی روغن بنفشه یکی از مهمترین داروهای گیاهی است که برای درمان عرق سوختگی کودکان استفاده می شود.

درمان عرق سوز شدن لای پا

یکی از مشکلات آزار دهنده عرق سوز شدن لای پا و یا عرق کردن بین کشاله های ران می باشد. بسیاری از افراد هستند که بدلیل پوشیدن لباس تنگ و یا چاق بودن پاها با مشکل عرق سوز شدن لای پا مواجه هستند و در فصل تابستان و فصول و روزهای گرم هنگام پیاده روی بسیار آنها را اذیت می کند.

در این قسمت‌ها التهاب‌هایی به وجود خواهد آمد که شاید حتی راه رفتن را برای شخص سخت کنند. برای درمان عرق سوز شدن بین پا می توان از موارد زیر استفاده کرد:

استفاده از ژل آلوئه ورا

استفاده از خیار و قرار دادن آن روی قسمت عرق سوز، خیار یک سبزی خنک می باشد و می تواند به خنک شدن و از خارش افتادن پوست عرق سوز شده کمک کند.

استفاده از پودر بچه را توصیه نمیکنیم. ترکیبات سرطانزا دارد.

استفاده از ترکیب خانگی جوش شیرین و بلغور جوی دو سر و آب و مالیدن آن روی پوست آسیب دیده و استفاده از دمنوش نعناع و مالیدن آن روی قسمت آسیب دیده نیز میتواند به بهبود عرق سوختگی کشاله ران کمک کند.

درمان عرق سوز شدن ناحیه تناسلی

ما غدد عرق زیادی در مناطق اطراف ناحیه تناسلی خود داریم. عرقی که بر روی ران ها و بین پاها جمع شده باشد و در زیر پوست به دام افتاده باشد می تواند موجب عرق سوز شدن بشود. عرق سوز شدن ناحیه تناسلی در ماه‌های گرم سال رایج است.

بیشتر افراد هنگام ورزش یا در روزهای گرم تابستان، بین پاهای خود عرق می کنند که تداوم این کار موجب پوست پوست شدن اطراف ناحیه تناسلی، خارش و سوزش دردناک می‌شود. برای برخی از افراد، احساس مرطوب و چسبندگی در کشاله ران در تمام طول روز ادامه دارد.

علائم عرق سوز شدن ناحیه تناسلی عبارتند از:

• خارش
• ساییده شدن
• سوزش
• بوی تند
• تاول های ریز

بلافاصله پس از قرار گرفتن در گرمای شدید، لباس های زیر را باید عوض کرد. قرار گرفتن در محیط خنک احساس خارش زیر پوست را تا مدتی فرو می‌برد. دوش گرفتن، خشک کردن دقیق و پوشیدن لباس های پارچه ای و نخی برخی از راه های مقابله با این مشکل هستند.

همچنین کمپرس آب سرد، استفاده از جو دو سر، جوش شیرین، چوب صندل همراه با گلاب، آلوئه ورا و خیار در درمان بسیار موثر است.

عرق سوز شدن زیر سینه

یکی مشکلات ناراحت‌کننده و رایجی است که افراد چاق با آن مواجه هستند. اولین علامتی که در عرق سوز شدن زیر سینه شاهد آن خواهید بود، قرمز شدن قسمت زیر سینه است.

با گذشت زمان کوتاهی، کم‌کم قسمتی که قرمز شده دچار خارش می‌شود و خارش به عنوان علامت بعدی ظاهر می‌شود. با ایجاد خارش کم‌کم شاهد پوسته‌پوسته شدن قسمت زیر سینه خواهید بود.

در عرق سوز شدن زیر سینه، احساس سوزش کاملاً یک علامت مشخص است. گاهی بوی ناخوشایند نیز ایجاد می‌شود و با گرم شدن دما، این بو تشدید پیدا می‌کند.

علت های مختلفی برای ایجاد این مشکل وجود دارد، عمده ترین این علت سینه های بزرگ است. سینه های بزرگ و افتاده در خانمها به خصوص افرادی که دچار چاقی و اضافه وزن هستند و یا بعد از زایمان و بارداری دچار افتادگی سینه شده اند بیشتر دچار این مشکل می شوند.

حساسیت های غذایی، عدم رعایت بهداشت، قارچ ها و عفونت ها و سینه بند تنگ از دیگر علت های رایج عرق سوز شدن زیر سینه می باشد.

پوشیدن لباس‌های آزاد می‌تواند تا حد زیادی از عرق سوز شدن این ناحیه جلوگیری کند. لباس‌های تنگ و چسبان مانع خروج عرق از بدن و تبخیر آن می‌شوند.

بعضی محصولات بهداشتی مثل کرم‌ها و لوسیون‌های بدن بسیار غلیظ هستند و در نتیجه باعث مسدودی مجاری تعرق خواهند شد.

دوش گرفتن، استفاده از لباس های نخی و پرهیز از پوشیدن لباس های تنگ، کاهش وزن و رعایت بهداشت از عرق سوز شدن، ایجاد سوزش و خارش در این ناحیه جلوگیری می کند.

استفاده از کمپرس سرد، آلوئه ورا، روغن نارگیل، ماست و صابون ها و کرم های مخصوص موجود در داروخانه ها می تواند به برطرف کردن و درمان عرق سوز زیر سینه کمک کند.

عرق سوز شدن زیر بغل

این ناحیه به دلیل بسته بودن و در معرض هوا قرار نداشتن و اصطکاک بین اعضا بیشتر دچار عرق سوز شدن می شود. پوشیدن لباس های تنگ و چسبان و دارای الیاف غیرطبیعی و پلاستیکی نیز می تواند از دیگر دلایل عرق سوز شدن زیر بغل باشد.

برای درمان باید محل تحریک شده پوست را با آب و مقدار کمی صابون شست و شو دهید، خوب خشک کنید و از مقدار کمی وازلین استفاده کنید.

کمپرس سرد، ژل آلوئه ورا، جوش شیرین و استفاده از ماسک خانگی گلاب و ماست نیز در درمان عرق سوختگی تسکین درد و التهاب زیر بغل موثر است.

درمان عرق سوز با طب سنتی

قرار دادن کمپرس آب سرد روی قسمت عرق سوز شده برای کاهش خارش و التهاب

قرار دادن پارچه ای تمیزی که با ترکیب آب و جوش شیرین خیس شده به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه روی قسمت عرق سوز شده

نوشیدن شربت سکنجبین و خاکشیر ‌و یا آب تمرهندی و زرشک رقیق با عسل برای کاهش خلط های غالب بدن (صفرا، سودا، دم و بلغم)

استفاده از ژل آلوئه ورا و مالیدن آن روی پوست عرق سوز شده

مالیدن ماست روی پوست عرق سوز شده

درست کردن خمیری از پودر جودوسر و جوش شیرین و مالیدن خمیر بر موضع به عنوان یک ضدالتهاب و تسکین دهنده

خوردن آب میوه طبیعی مثل سیب با پوستش و یا مالیدن آب‌های خیار و آب حنا به قسمت عرق سوز شده

همچنین دمنوش عناب، گلاب با بیدمشک، خوردن عرق همیشه بهار، خوردن عرق خرفه، خوردن عرق بید، خوردن عرق کاسنی با اندکی عرق شاهتره نیز در درمان موثر است.

استعمال روغن‌های نسبتاً خنک (روغن خرفه، روغن کاهو، روغن ختمی، بنفشه، زیتون مالشی، فندوق، بابونه، روغن گل رز، روغن خیار)

در مواقعی که چاقی و گرمای زیاد عامل عرق سوز شدن است مالیدن روغن گل سرخ یا گل بنفشه اصل ساده ترین راه برای سلامتی پوست است.

درمان عرق سوز شدن، دکتر روازاده

از نظر دکتر روازاده متخصص طب سنتی افرادی که دچار عرق سوختگی می شوند معمولاً طبیعتشان گرم هست و باید حتماً در فصول گرم سال از نوشیدنیهای خنک مانند عرق کاسنی با شاتره، شربت خاکشیر، شربت آبلیمو و گلاب میل نمایند و تنشان را خنک نگه دارند و قبل از ورود به فصل گرما، حجامت نیز نمایند.

برای رفع مشکل قسمتی از بدن که عرق سوز شده است نیز می توانند بر روی محل عرق سوز شده، ضماد زرد (یا روغن زرد محلی) بمالند.

و در آخر چند توصیه طب سنتی برای پیشگیری از عرق سوز شدن:

با کاهش وزن خود از اصطکاک سطوح چربی و ایجاد عرق سوز شدن جلوگیری کنید

لباس زیر مناسب و گشاد بپوشید و از پوشیدن لباس‌های پلاستیکی پرهیز کنید

در طول روز آب بسیار بنوشید و از مصرف آب یخ بپرهیزید

از مصرف غذاهای گرم و خشک و ادویه دار خودداری کنید

در صورت غلبه صفرا، با مصرف غذاهای با طبع سرد مزاج خود را معتدل کنید

نوشیدنی‌های سرد و عرقیات با طبع سرد مثل عرق بید یا کاسنی مصرف کنید

در مکانی خنک با تهویه مناسب بخوابید

از ورزش کردن در محیط گرم و مرطوب بپرهیزید

و برای جلوگیری از انسداد غدد تعرق دوش بگیرید