
غلظت خون چیست؟
غلظت خون واژه آشنایی است که امروزه بسیاری از افراد به دلیل تغذیه نامناسب و سبک نادرست زندگی با آن دست و پنجه نرم میکنند.
«پلی سیتمی ورا» یا غلظت خون به علت عدم توازن تولید نوع خاصی از سلولهای خون به وجود میآید.
میزان هموگلوبین خون در زنان باید بین ۱۲ تا ۱۴ گرم در دسیلیتر و در مردان بین ۱۴ تا ۱۶ گرم در دسیلیتر باشد و اگر این عدد در زنان از ۱۶ و در مردان از ۱۸ بالاتر برود، بیماری غلظت خون محسوب میشود. بعد از سن بلوغ، وجود هورمونهایی در مردان تحریکاتی در سیستم خونسازی بدن ایجاد میکند که موجب میشود میزان غلظت خون در مردان دو گرم نسبت به زنان بالاتر رود.
دستهبندی بیماری غلظت خون
این بیماری به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم میشود. در بیماری غلظت خون اولیه، تولید گلبولهای قرمز خون توسط سیستم خونساز بدن به صورت خودکار بالا است؛ اما در غلظت خون ثانویه، سیستم خونساز بدن سالم است، ولی بیماریهایی مانند بیماریهای مزمن ریوی، کلیوی و قلبی یا تومورها، کاهش اکسیژنرسانی بافتی، بودن در ارتفاعات، سیگار کشیدن و زندگی در هوای آلوده و همچنین تغذیه ناسالم و سبک زندگی غلط موجب افزایش غلظت خون میشوند.
عوامل ایجاد کننده و عوارض غلظت خون
از نگاه طب سنتی غلظت خون به کثیفی خون، سنگینی خون یا هر چیزی که باعث نزول کیفیت خون شود، گفته میشود، خون حامل غذا، اکسیژن و انواع ویتامین در بدن است. همچنین فضولات و پسماند در خون ریخته و دفع میشود. اگر خون غلیظ باشد، تمام کارکردهای جسمی، ذهنی و روحی فرد ضعیف شده و همچنین تجمع اخلاط غلیظ در مسیر گردش خون که معمولا از غلبه بلغم و صفرا ناشی میشود، باعث کندی جریان خون و غلظت آن میشود.
از دیگر عوامل غلظت خون میتوان به عدم وجود تحرک و ورزش، مصرف غذاهای غلیظ یا مصرف همزمان غذاهایی با مزاج مختلف یا غذاهای مزاج سرد با غذاهای چرب و شیرین که باعث ایجاد چربی خون، اختلال و نارسایی کبد و در نهایت افزایش غلظت خون میشود، اشاره کرد. افزایش غلظت خون بیماریهای زیادی از جمله بیماریهای قلبی، کبد چرب، سکته و دردهای مفاصل را در پی دارد.
مزاج آدمها میتواند کنترل بدنشان را به دست بگیرد. گاهی اوقات گرمای مزاج ما بیش از حد نرمال است و این گرما سبب تجزیه شدن رطوبت و مایعات بدن که خون هم جزو آن است شده و بخش سرمی خون غلیظ میشود.
گاهی اوقات هم اگر دمای بدن از حد طبیعی که ۳۷ درجه است، پایینتر بیاید و سردتر شود، خون هم متراکم شده و غلیظ میشود. در این شرایط دمای بدن فرد میتواند بدون وجود عوامل زمینهای دیگر، او را به مشکل غلظت خون دچار کند. همچنین افراد چاق نیز مستعد غلظت خون، بالا رفتن فشار خون و چربی خون هستند، پس باید رژیم غذای مناسبی داشته باشند.
علائم غلظت خون را بشناسیم
شایعترین علامت غلظت خون، احساس خستگی بدون علت بوده که ناشی از کافی نبودن اکسیژنرسانی به سلولهای فرد است. همچنین گلگونی چهره، قرمزی چشم، اختلال هوشیاری، اختلال تمرکز و توجه، اختلالات و دردهای قاعدگی، خواب آلودگی، اختلال بینایی (مثل تاری دید)، اختلال تنفسی، تیرگی رنگ لب (به خصوص با فعالیت بدنی)، کبودی انگشتان دست، لب و زبان را میتوان نام برد . با انجام آزمایش خون CBC و اندازهگیری میزان هموگلوبین، میتوان به این عارضه پی برد.
درمان غلظت خون با طب سنتی
جهت اصلاح غلظت خون باید در رژیم غذایی مصرف روغنهای جامد و حیوانی، گوشت قرمز، دل، قلوه، مغز گوسفند، لبنیات پرچرب را کاهش داد. نوشیدن شربت هایی نظیر شربت آبلیمو،سکنجبین و شربت خاکشیر نیز در طول روز به رقیق شدن خون کمک میکنند.
در طب سنتی مصرف میوههایی مثل آلبالو، انار، توت سیاه، تمشک، زغال اخته، لیموی تازه، زرشک، آلو، انگور، و سبزیجاتی مانند شنبلیله، کاسنی، ریواس و کدوی سبز در کاهش غلظت خون موثر است.
همچنین نوشیدن روزانه چای مکه که در واقع دم کرده گلبرگهای گیاهی به نام رزچینی است، نیز در کاهش فشارخون و نیز کاهش خطر بروز لختههای خونی مفید است.
درمان غلظت خون دکتر روازاده
دکتر روازاده متخصص طب سنتی در اینباره توصیه میکند، برای رفع غلظت خون از غذاهای سودازا پرهیز کنید. همچنین استفاده از گل گاو زبان و انجام حجامت مواردی هستند که ایشان تاکیر بسیاری بر آنان دارند.
درمان غلظت خون دکتر خیراندیش
همچنین حکیم حسین خیراندیش برای درمان عارضه غلظت خون در افراد دارای مزاج گرم با چهره گلگون، رگهای آشکار و نبض پر توصیه به استفاده از خوردنیهای ترش و شیرین مانند انار، سرکه انگبین، ترشک، آب کیوی و آب زرشک میکند. ایشان معتقدند کسانی که دارای معده سرد هستند، باید مقداری نمک به این رژیم اضافه کنند.
همچنین در رفتار درمانی پیادهروی را لازم میدانند و در مراحل بعدی حجامت عام دو تا سه مرتبه و ماهی یکبار را مثمرثمر دانسته که بهتر است بین ۱۴تا۲۱ ایام ماه قمری انجام شود.
درمان غلظت خون دکتر کردافشاری
دکتر غلامرضا کردافشاری نیز در حوزه طب سنتی معتقد است خون به دلیل سردی غلیظ میشود یا از حرارت میسوزد و غلیظ میشود. در افرادی که غلظت خون به دلیل سردی است باید به بیمار موادی خوراند که خون را رقیق میکنند و گرم هستند. گل گاو زبان، سنبل طیب، بادرنجبویه، اسطوخودوس، پونه، آویشن به لیمو و سیر جزو این مواد قرار دارند. همچنین خوردن خاکشیر را مفید دانستهاند.
تمام موادغذایی که سودا را از بدن دفع میکنند، خون را هم رقیق میکنند. اما در غلظتی که از سوختن خون است باید حرارت را کم کرد. در این افراد مصرف زرشک، ترشیجات، آبغوره و چای ترش توصیه میشود که هم فشار را کنترل میکند، هم غلظت را از بین میبرد. قابل ذکر است خوردن آبلیمو و خاکشیر در همه افراد توصیه میشود.
همچنین لازم است بدانید که استرس و فشارهای عصبی موجب بالا رفتن غلظت خون میشود پس تا حد امکان باید خونسردی را حفظ کرد. ترک سیگار، جلوگیری از مصرف بیش از حد مونوکسید کربن، مدیریت مناسب برای بیماریهای مزمن ریوی، درمان بیماریهای قلبی، مدیریت کنترل خواب نیز تا حد زیادی به کنترل غلظت خون کمک میکند.